معرفی انواع دوربین های عکاسی موجود در بازار
دوربین های عکاسی در انواع گوناگونی در بازار موجودند که هر کدام با توجه به نوع کاربری، مخاطب و کاربران خاص خود را دارند.
البته به غیر از نوع و رده کاربری عوامل دیگری نظیر قیمت کالا، تکنولوژی مورد استفاده در دوربین و… بر انتخاب ها هنگام خرید دوربین تاثیر دارد، به ویژه این اواخر که شاهد رشد قیمت ها در بازار و در کنار آن افزایش قابلیت های فنی دوربین های سری خانگی و مبتدی هستیم، شاهد تغییر رده کاربری برخی از کاربران دوربین های نیمه حرفه ای به سمت مبتدی یا کامپکت های خانگی هستیم. با توجه به این موضوع و لحاظ کردن موضوع رشد تنوع انواع دوربین در بازار، انتخاب یک دوربین برای همگان کار ساده ای نیست. به همین دلیل در این بخش ما ضمن معرفی انواع دوربین عکاسی، نکاتی را که هنگام خرید باید مد نظر قرار گیرند نیز به اختصار آورده ایم. پس اگر قصد خرید یک دوربین عکاسی را دارید، این مطلب را بخوانید:
● انواع دوربین عکاسی
به طور کلی دوربین ها در دو نوع انالوگ و دیجیتال به بازار عرضه شده اند:
دوربین های آنالوگ دستگاهی برای ثبت عکس روی فیلم عکاسی (سطح حساس به نور) هستند و تصویر گرفته شده روی فیلم بعد از ظهور به صورت نگاتیو یا مثبت (ریورسال) قابل رویت است. دوربین های عکاسی آنالوگ به صورت های کاملا مکانیکی، نیمه خودکار، کاملا خودکار (ناوبری الکترونیکی) طراحی و به بازار عرضه شده اند. البته طی مدتی که از ورود دوربین های عکاسی دیجیتال به بازار می گذرد، بازار خرید و فروش دوربین های آنالوگ به کلی راکد شده و امروزه کمتر کسی را می بینیم که خرید یک دوربین آنالوگ قدیمی را به یک دوربین دیجیتال ترجیح دهد. حقیقت این است که ورود دوربین های دیجیتال به حدی بازار خرید و فروش دوربین های آنالوگ را دستخوش رکود کرده است که می توان دوربین های آنالوگ را متوفیان بازار دوربین دانست. شاید بتوان گفت در حال حاضر تنها استفاده کنندگان دوربین های آنالوگ را برخی از دانشجویان عکاسی، آتلیه ها و… تشکیل می دهند.
دوربین های دیجیتال نیز دستگاه های الکترونیکی هستند که برای گرفتن عکس و ذخیره آن به جای فیلم عکاسی از حسگرهای حساس به نور معمولا از نوع CCD یا CMOS استفاده می کنند و تصویر گرفته شده توسط سنسور طی چند مرحله به حافظه دوربین برای استفاده فرستاده می شود. در دوربین دیجیتال، تصویربرداری روی فیلم صورت نمی گیرد، بلکه توسط یک حسگر حساس (دستگاه جفت کننده بار (CCD) یا نیم رسانای اکسید فلزی مکمل[۱] (CMOS) انجام می پذیرد. از لحاظ عملکرد کلی، دوربین های دیجیتال بسیار شبیه به دوربین های عکاسی دارای فیلم یا غیر دیجیتال هستند. این دوربین ها همانند دوربین های معمولی دارای یک منظره یاب، لنز برای کانونی کردن تصویر روی یک وسیله حساس به نور، وسیله ای برای نگهداری و انتقال چند تصویر گرفته شده در دوربین و یک جعبه دربرگیرنده تمام این تجهیزات هستند. در یک دوربین معمولی فیلم حساس به نور تصویر را ذخیره می سازد و بعد از عملیات شیمیایی برای نگهداری تصویر از آن استفاده می شود. در حالی که در دوربین دیجیتال این کار با استفاده از ترکیبی از فناوری پیشرفته سنسور (حسگر) تصویر و ذخیره در حافظه انجام می گیرد و اجازه می دهد که تصاویر در شکل دیجیتال ذخیره شوند و به سرعت بدون نیاز به عملیات خاصی (نظیر عملیات شیمیایی روی فیلم) در دسترس باشند. سهولت استفاده، ظاهر زیباتر، در کنار عوامل دیگر موجبات پیروزی این دوربین ها را در رقابت با آنالوگ ها فراهم آورده است. به همین دلیل آنالوگ ها اکنون در بازار جایگاهی ندارند. با یک مقایسه اجمالی می توان علت را دریافت. در این قسمت برخی از مزایای استفاده از دوربین های آنالوگ را ذکر می کنیم:
● مزایای استفاده از دوربین های آنالوگ
۱ . مصرف انرژی باطری های دوربین های فیلم دار، نسبت به دیجیتالی بسیار کمتر است.
۲. در دوربین های آنالوگ دستکاری یا تغییر در عکس به راحتی آنچه در دوربین های دیجیتال مقدور است امکان پذیر نیست.
۳. سنسورهای دیجیتال اغلب دامنه دینامیکی کمتری نسبت به فیلم چاپی رنگی دارند. البته تعدادی از سنسور های CCD جدیدتر مثل FUJIS SUPER CCD که دیودها با حساسیت های مختلف را با هم ترکیب کرده اند برای حل این مشکل به میدان آمده اند.
۴. به طور کلی عکاسی با دوربین های آنالوگ سختی و مشقت بیشتری دارد تا عکاسی با دوربین های دیجیتال.
۵. و در آخر باید بگوییم تماشای عکس هایی که با دوربین های آنالوگ گرفته شده اند جذاب و دوست داشتنی تر است تا تماشای عکس های دیجیتال!
● مزایای استفاده از دوربین های دیجیتال
۱. مرور فوری عکس، بدون اینکه عکاس منتظر شود که عکس ظاهر شود. اگر مشکلی در عکس باشد، عکاس می تواند مشکل را فورا تصحیح کند و عکس دیگری بگیرد.
۲. فقط عکس های خوب چاپ می شود، در نتیجه می توان تعداد زیادی عکس با اختلافات جزئی و تنظیمات مختلف از یک صحنه گرفت و بعد بهترین آنها را انتخاب و چاپ کرد.
۳. ذخیره دائم عکس ها ارزان تر از فیلم از کار در می آید.
۴. عکس ها را می توان از جایی به جای دیگر کپی کرد، بدون اینکه کیفیت آن کاهش یابد.
۵. هر کس می تواند با داشتن رایانه و یک پرینتر معمولی، عکس های خودش را چاپ کند. با استفاده از پرینت های مخصوص دوربین ها، به رایانه هم نیازی نیست و دوربین را می توان مستقیما به پرینتر وصل کرد.
۶. دوربین های دیجیتال می توانند کوچک تر از دوربین های انالوگ با همان کیفیت عکس، ساخته شوند.
۷. قابلیت استفاده کردن داده هایی مثل زمان و تاریخ عکاسی، مدل دوربین، سرعت شاتر، سرعت فیلم و دیگر موارد به فایل عکس مورد نظر، در حالی که این قابلیت در فیلم های عکاسی فقط به چاپ تاریخ روی عکس ها محدود می شود.
۸. در دوربین های دیجیتال از خیلی افکت های تصویری می توان استفاده کرد که در دوربین های آنالوگ این امکان وجود ندارد.
۹. خیلی از دوربین های دیجیتال، خروجی AV دارند که نشان دادن عکس ها را به دیگران در تلویزیون ممکن می سازد.
۱۰. عکاسی دیجیتال این امکان را فراهم می کند که شما تنظیمات مختلف دوربین و سبک های مختلف عکاسی را تجزیه کنید و تکنیک عکاسی تان را بهبود بخشید، بدون اینکه لازم باشد هزینه زیادی بدهید از نظر زمان و از نظر وقت و انرژی.
۱۱. با استفاده از دوربین های دیجیتال دیگر هر کس یک تاریک خانه خانگی دارد و می تواند با رایانه و نرم افزار تغییرات لازم را در عکس ها بدهد.
۱۲. با استفاده از دوربین های دیجیتال مقادیر ISO را به راحتی می توان در وسط عکس تغییر داد، مثلا وقتی هوا افتابی است، ولی یک دفعه ابری می شود. قبلا لازم بود که فیلم را دربیاوری و فیلم جدید با مقدار ISO مناسب را داخل دوربین بگذاری، ولی با دوربین دیجیتال این تغییرات فقط با فشار چند دکمه انجام می شود. با مقایسه مزایای استفاده از دوربین های دیجیتال و آنالوگ، حالا به راحتی می توان از مرحله نخست تصمیم گیری برای انتخاب دوربین (آنالوگ و دیجیتال) عبور کرد. هر چند با توجه به موجودی دوربین های دیجیتال و کاهش عرضه آنالوگ ها در بازار از ابتدا انتخاب بین این دو تکنولوژی کار ساده ای بوده است!
●انواع دوربین دیجیتال
دوربین های دیجیتال در یک دسته بندی مشخص به انواع کامپکت (خانگی)، نیمه حرفه ای و حرفه ای تقسیم بندی می شوند که ما به اختصار به معرفی این دوربین ها می پردازیم:
الف: دوربین های کامپکت
یکی از انواع دوربین هایی که به واسطه کوچکی و راحتی کارکرد در بین مردم بسیار مورد استفاده قرار می گیرند، دوربین های کامپکت(Compact) یا جیبی هستند. این دوربین ها، علاوه بر کوچکی سایز، تفاوت های دیگری نیز با انواع دیگر دوربین ها دارند. اول اینکه لنز این دوربین ها قابل تعویض نیست، دیگر آنکه در ساختار آنها آینه، منشور و شاتر (در انواع دیجیتال) وجود ندارد و تصویر از طریق مونیتور یا منظره یاب الکترونیکی (یا منظره یاب اپتیکال داخل بدنه که دیدش خارج از لنز است) دیده می شود. همچنین دوربین های کمپاکت فاقد آینه و شاتر هستند. این اجزاء به رغم مزیت عمده ای که در ایجاد یک تصویر زنده و روشن در منظره یاب دارند، در دوربین های SLR یک محدودیت نیز ایجاد می کنند و آن محدودیت در سرعت همزمانی فلاش است. از آنجا که فلاش در کمتر ۱۰. ۰۰۰/۱ ثانیه نور خود را ساطع می کند و آینه و شاتر نمی توانند با چنین سرعتی و همزمان با فلاش حرکت کنند؛ بنابراین سرعت دوربین، حداکثر، تا سرعت معینی می تواند با فلاش هماهنگ شود. به این سرعت، سرعت همزمانی فلاش (Flash X Synchronize Speed) می گویند. در این سرعت و کمتر از آن فلاش می تواند تمام سطح فیلم یا حسگر را پوشش دهد، ولی چنانچه از سرعت های بالاتری استفاده شود، ممکن است تمام یا قسمتی از فریم عکس تاریک بماند.
دوربین های کمپاکت به اشکال مختلف و با کاربردهایی متنوع ساخته می شوند:
۱. سوپر زوم ها نمونه ای از دوربین های کمپاکت هستند که دارای لنز با فاصله کانونی بسیار متغیر هستند، یعنی لنز آنها از زاویه واید تا تله را پوشش می دهد.
۲. دوربین های شبه اس ال آر(SLR Like) نمونه ای دیگر از دوربین های کمپاکت هستند. این دوربین ها به رغم ابعاد بزرگ و ظاهری شبیه به دوربین های SLR، از لحاظ ساختمان داخلی و عملکرد، مشابه دوربین های کمپاکت هستند، یعنی فاقد آینه، شاتر و منشور هستند و لنز آنها نیز غیر قابل تغییر است. به علاوه به خاطر اینکه حسگر آنها مانند دوربین های کمپاکت، ابعادی کوچک دارد، از نظر کیفیت عکس، به خوبی دوربین های SLR نیستند.
۳. نوع دیگری از دوربین ها، rangefinder نام دارد. دوربین های rangefinder فاقد آینه و منشور هستند و بنابراین قابلیت دیدن منظره از درون لنز را ندارند و منظره یاب آنها از نوع اپتیک خارج از لنز است. دیگر مشخصات این دوربین ها مثل قابل تعویض بودن لنزها، ابعاد حسگر و… مشابه دوربین های SLR است. از آنجا که این دوربین ها فاقد آینه هستند؛ بنابراین ارتعاش ناشی از حرکت آینه که مختصری بر کیفیت عکس تاثیر منفی می گذارد، در این دوربین ها وجود ندارد.
ب: دوربین های نیمه حرفه ای
این نوع دوربین ها از تعدد بالایی برخوردار نیستند و به این خاطر ساخته شده اند که افراد بتوانند با آنها مفاهیم عکاسی را ملموس تر یاد بگیرند و به سمت حرفه ای شدن حرکت کنند. این دوربین ها تنظیمات پیشرفته تری نسبت به دوربین های کامپکت دارند و تا حدودی می توان روی آنها به عنوان یک دوربین همیشگی حساب کرد، اما کسانی می خواهند در عکاسی رشد داشته باشند، پس از خرید این دوربین ها پس از مدتی آنها را کنار می گذارند و به فکر خرید دوربین های حرفه ای می افتند. دوربین های نیمه حرفه ای قابلیت تعویض لنز ندارند و از خیلی جهات دیگر محدودیت دارند. شرکت های سازنده برای جذب مشتریان خود، روی میزان زوم این دوربین ها کار می کنند، اما باید توجه کرد به خاطر ضعف در لرزش گیری تصویر در زوم بالا، نمی توان به خوبی از زومشان بهره جست.
ج: دوربین های حرفه ای
قابلیت بزرگ و عمده این دوربین ها در این است که این دوربین ها حرف آدم را خوب می فهمند؛ یعنی عکاس می تواند با تنظیماتی که انجام می دهد عکس دلخواه و مدنظر خود را از سوژه بگیرد. نوع باتری و گریپ و فلاش و لنز و کنترل و… در این دوربین ها قابل تغییر و ارتقاء است. عکاسی با این دوربین ها نیازمند آشنایی با ریزه کاری های دوربین است. شورت کات ها روی بدنه به خاطر دسترسی زود تر به تنظیمات دوربین زیاد هستند. (همان دکمه های دوربین)
د: دوربین های حرفه ای Micro Four Thirds یا بدون آینه
دوربین های جدیدی که به تازگی وارد عرصه رقابت شده اند و سعی بر این دارند که دوربین هایی با کیفیت DSLR و قابلیت حمل کامپکت ها را در یک جا جمع آوری کنند. این دوربین ها از تکنولوژی آئینه ای استفاده نمی کنند و از این لحاظ بیشتر شبیه کامپکت ها هستند. لنزهای مخصوص خودشان را دارند، اما اندازه سنسور آنها اندازه DSLR ها است. گاهی به خاطر بدنه کوچکی که دارند، حتی لنزها را کمی بزرگتر از اندازه عادی نشان می دهند.
● چه دوربینی برای چه کسانی مناسب است؟
دوربین های کامپکت و خانگی به دلیل کاربری ساده ای که دارند، می توانند مورد استفاده اکثر کاربرن قرار گیرند. این موضوع با توجه به رشد قابلیت های فنی دوربین ها طی سال های اخیر بیش از قبل رخ می دهد. دوربین های نیمه حرفه ای نیز کاربرانی عمومی تر دارند تا حرفه ای ها، اما دوربین های حرفه ای وضعیتی دیگر دارند. لازمه استفاده از دوربین های حرفه ای داشتن مهارت و تجربه است. تا زمانی که شما سختی ها و محدودیت های دوربین های کامپکت را تجربه نکرده باشید، شاید نتوانید به خوبی با دوربین های حرفه ای ارتباط برقرار کنید. اما این یک اصل نیست، چه بسا کسی صفر کیلومتر هم باشد، ولی با آموزش نحوه کارکرد با دوربین های حرفه ای بتواند کارش را شروع کند. مسلما چنین شخصی نباید انتظار داشته باشد که چون از دوربین حرفه ای استفاده میکند باید در همان اوایل عکاس حرفه ای هم بشود. به هر حال بهتر است خرید دوربین در هر رده کاربری با دقت و پس از جمع آوری اطلاعات صورت گیرد.
