عکاسی از منظره

منظره به کل یا بخشی از طبیعت گفته می شود که از یک منظر یا زاویه خاص به آن نگریسته شده باشد. طبیعت، موضوع همیشگی و جدایی ناپذیر عکاسی از منظره به شمار می رود، به همین دلیل است که به عکاسی از منظره، عکاسی از طبیعت نیز گفته می شود.

به طور معمول در چنین عکس هایی حضور انسان یا حیوان به چشم نمی خورد، مگر اینکه حضور آن ها مفهومی خاص داشته باشد. در چنین شرایطی باید اندازه تصویر انسان یا حیوان نسبت به کل تصویر کوچکتر باشد.

به عقیده برخی از صاحبنظران ساحل دریا، شهر و بناهای ساخته شده به دست انسان را نباید جزو طبیعت به شمار آورد و تصاویری که دربردارنده دریا و شهر هستند را باید چشم انداز دریا یا شهر به شمار آورید. از آنجا که معادل انگلیسی عکاسی از منظره، لنداسکیپ (Landscape) – لند به معنای زمین است می توان این گفته صاحبنظران را به جا دانست و عکاسی از منظره را فقط به زمین و طبیعت بکر و دست نخورده محدود کرد. با این حال، حتی اگر در یک منظره طبیعی، یک خانه روستایی در دور دست ها، شهری در امتداد افق یا جاده ای در قسمت جلو تصویر ظاهر شده باشد باز هم می توان این عکس را جزو عکس های منظره به شمار آورد. اصطلاح منظره یا چشم انداز شهری (Urban Landscape) به عکس هایی گفته می شود که به سبک عکاسی از طبیعت اما از فضای شهری گرفته شده باشد به این معنی که نحوه نگاه عکاس به ساختمان ها، مکان ها و خیابان ها، باید همانند نگاه او به کوه و درخت ها در طبیعت باشد.

سبک های عکاسی منظره

در زمینه عکاسی از منظره، تا به حال سه سبک شناخته شده است که عبارتند از:

۱) سبک نمایشی، مستقیم یا توصیفی مستقیم (Representational)

۲) سبک امپرسیونیستیک یا احساسی (Impressionistic)

۳) سبک انتزاعی (Abstract)

عکس های گرفته شده به سبک نمایشی، منظره را به همان شکلی که هستند نشان می دهند و به اصطلاح تغییرات تصویری و مصنوعی روی عکس اعمال نمی شود. به این نوع سبک، مستقیم یا توصیفی مستقیم نیز گفته می شود به این دلیل که عکاس آنچه را که می بیند به همان شکل به تصویر می کشد.

در سبک امپرسیونیستیک، عکس ها به گونه ای گرفته می شوند که تا حدودی احساسی، رویایی یا غیرواقعی به نظر برسند.

سبک انتزاعی را تا حدودی می توان سبک گرافیکی نیز به شمار آورد. در این نوع عکس ها شکل و فرم از اهمیت بالایی برخوردارند. عناصری که در عکس های انتزاعی قرار داده می شوند بیشتر به منظور ایجاد کنتراست و تضاد به کار می روند.

نکات عکاسی از منظره
افزایش عمق میدان (DOF):

بهترین عمق میدان دید برای هر سوژه به ویژه منظره، عمق میدانی است که در آن عناصر به خوبی قرار می گیرند و منظره به طور کامل در عکس دیده می شود. برای اینکه عمق میدان دید را افزایش دهید باید کوچک ترین دیافراگم (یعنی بزرگترین عدد) را انتخاب کنید. همان طور که می دانید رابطه عمق میدان با دیافراگم معکوس است یعنی هرچه عدد بزرگ تر باشد، عمق میدان کوچکتر خواهد بود. این نکته را نیز به خاطر داشته باشید که با کوچکتر شدن دهانه دیافراگم، نور کمتری به سنسور تصویر تابیده خواهد شد. به این معنا که برای جبران میزان نوردهی باید میزان ایزو افزایش یابد یا اینکه سرعت شاتر آهسته تر شود. گاهی اوقات شرایط و منظره به گونه ای است که اگر عمق میدان سطحی باشد نتیجه مطلوب تری را به وجود خواهد آورد، بنابراین سعی کنید ابتدا هر دو حالت را تجربه کنید.
استفاده از سه پایه:

از آنجا که در عکاسی از منظره انتخاب شاتر با سرعت پایین الزامی است، بنابراین استفاده از یک سه پایه خوب برای ثابت نگاه داشتن دوربین توصیه می شود. اگر قرار باشد که از شاتر با سرعت بالا استفاده کنید باز هم توصیه می شود که سه پایه را فراموش نکنید.
جست وجو برای نقطه کانونی:

در تمام عکاسی ها وجود نقطه کانونی ضروری و لازم است و عکاسی از منظره نیز از این قانون مستثنا نیست. در واقع عکسی که بدون نقطه کانونی باشد در واقع یک عکس خالی به شمار می رود و بیننده متوجه منظور عکاس نخواهد شد و بی هدف به عکس نگاه می کند. نقطه کانونی در یک عکس منظره می تواند یک ساختمان، بنا، یک درخت راست قامت یا یک تخته سنگ باشد. هنگام عکاسی نه تنها باید به وجود نقطه کانونی، بلکه به جای گیری آن در تصویر نیز باید دقت داشته باشید.
دقت به جلو زمینه:

یکی از مواردی که می تواند تاثیر زیادی روی عکس منظره داشته باشد، جلو زمینه است. متمرکز کردن توجه بیننده به قسمت جلو عکس می تواند بسیار تاثیرگذار باشد.
در نظر گرفتن آسمان:

یکی دیگر از عناصری که باید در عکاسی منظره آن را در نظر گرفت، آسمان است. اگر آسمان منظره به نظرتان از جذابیت خاصی برخوردار نیست بهتر است که آن را در بالاترین قسمت عکس قرار دهید. اگر عکس را به سه قسمت تقسیم کنید، آسمان در سومین قسمت (بالاترین قسمت) قرار خواهد گرفت. در صورتی که آسمان جذاب و پر از ابرهای زیبا باشد اجازه دهید که بخش بیشتری از عکس را به خود اختصاص دهد.
خطوط:

برای معطوف کردن تمرکز و توجه بیننده راه های متعددی وجود دارد که جلو زمینه یکی از این ترفند ها محسوب می شود، اما یکی از بهترین شیوه ها این است که با کمک خطوط این کار شکل گیرد.
شکار لحظه ها:

بیشتر انسان ها تصور می کنند که منظره یعنی یک طبیعت آرام، ساکت و بدون تحرک در حالی که گاهی اوقات حرکت ها و جنبش هایی که در طبیعت صورت می گیرد کمک می کند تا صحنه هایی زیبا و احساسی به وجود آیند. برای مثال، باد در میان درختان، پرواز پرنده ها، حرکت ابرها و جنبش هایی از این دست می تواند فرصت مناسبی برای خلق یک اثر ماندگار به وجود آورد. برای گرفتن عکس از حرکت و جنبش های طبیعت باید سرعت شاتر آرام و برای مناسب کردن شرایط نوردهی می توان از فیلتر استفاده کرد یا اینکه در اواخر روز عکس گرفت.

در نظر گرفتن شرایط آب و هوایی:

عکاسی از منظره وابستگی زیادی به شرایط آب و هوایی دارد بنابراین بهتر است هنگام گرفتن عکس به این موضوع نیز توجه داشته باشید. بسیاری از عکاسان مبتدی تصور می کنند که بهترین زمان برای گرفتن عکس یک روز آفتابی است در حالی که عکاسی در یک روز ابری که هر آن احتمال گرفتن باران وجود دارد می تواند تاثیر عظیمی در نتیجه نهایی عکس داشته باشد. سعی کنید در هر نوع شرایط آب و هوایی عکاسی کنید تا متوجه تاثیر آن بشوید.
عکاسی در ساعت های طلایی:

سپیده و غروب آفتاب به عنوان دو زمان طلایی برای عکاسی محسوب می شود. در این دو زمان نور خورشید در بهترین شرایط است و همین امر موجب به وجود آمدن عکسی زیبا خواهد شد.
در نظر گرفتن خط افق:

برای اینکه بتوانید عناصر را به خوبی در تصویر قرار دهید باید قانون یک سوم را در عکاسی به خوبی رعایت کنید. بنا بر این قانون خط افق باید یا در بالاترین یا در پایین ترین قسمت قرار گیرد، یعنی نمی توان خط افق را در قسمت میانی تصویر قرار داد.
تغییر زاویه دید:

برای اینکه عکس ها زیبا و خلاقانه به نظر برسند باید کمی جسارت به خرج داده و زاویه دید خود را تغییر دهید. یعنی از زاویه ای باید به سوژه بنگرید که شاید کمتر کسی از آن به سوژه می نگرد.