تکنیک های نورپردازی در عکاسی
کاسی از جمله هنرهایی است که می تواند از ساده ترین شرایط، معانی عمیقی را به بیننده انتقال دهد. در حال حاضر عکاسی از محبوب ترین حرفه ها به شمار می رود که هر روزه به تعداد علاقه مندان آن افزوده می شود. استفاده از آخرین و مدرن ترین تجهیزات عکاسی، تضمین کننده موفقیت فرد در حرفه عکاسی نخواهد بود. یک عکاس حرفه ای باید چشمی برای دیدن ریزترین جزئیات و دانشی درباره نورپردازی داشته باشد. تکنیک های نورپردازی نقش مهمی در نتیجه نهایی عکس خواهد داشت.
نوع نوری که در عکاسی استفاده می شود نتیجه نهایی عکس را مشخص خواهد کرد. دو سوژه که به طور همزمان، اما در دو شرایط متفاوت نورپردازی گرفته شده باشند، دو مفهوم و معنای متفاوت را به بیننده القا خواهند کرد. در این شماره به ارایه نکاتی در خصوص میزان و نحوه تابش نور در عکاسی می پردازیم.
به هدایت کردن صحیح و اصولی نور موجود در محیط، برای گرفتن عکسی مطلوب و زیبا نورپردازی گفته می شود.
● نکاتی در خصوص عکاسی داخل استودیو یا محیط بسته
لازمه عکاسی در استودیو یا محیط بسته، آگاهی داشتن از اطلاعات اولیه تکنیک های نورپردازی است. یکی از اصول اولیه نورپردازی در محیط بسته این است که به شکل مثلثی انجام شود. در این شرایط به سه منبع نوری نیاز است: نورهای اصلی (Key Lights)، نورهای عقب(Back Lights) و نورهای فرعی (Fill Lights ). روشن ترین نور مربوط به نور اصلی است. این نور باید از پشت و اطراف عکاس به سوژه تابانده شود. قسمتی از سوژه که در مقابل دوربین قرار گرفته باید روشن تر باشد. نور عقب از قسمت پشت سوژه تابانده خواهد شد. این نور باعث می شود که بین سوژه و پس زمینه (back ground) فاصله ای به وجود بیاید. نور فرعی از اطراف سوژه و از زاویه مخالف نور اصلی تابانده و موجب سایه می شود. شدت نور فرعی نباید به اندازه نور اصلی باشد. برای ایجاد عمق در عکاسی باید با نورها بازی شود. برای بهتر شدن در زمینه تکنیک های نورپردازی و ایجاد یک شرایط اید ه آل میان نور و تاریکی تمرین و ممارست توصیه می شود.
نور تلطیف شده (Diffused Lighting)، برای ملایم و لطیف کردن نورهای محیط و تاثیر آن ها در عکاسی نقش مهمی دارد. تاثیر نور ملایم (تلطیف شده) در عکاسی چهره بیش از سایر زمینه ها خود را نشان خواهد داد. یکی از ساده ترین روش های ایجاد چنین فضایی، استفاده از یک کاغذ روی چراغ استودیو است.
نور فرعی یا پرکننده (fill light) نوری است که برای کاهش کنتراست استفاده می شود. زمانی که تاثیر نور فرعی زیاد شود، میزان کنتراست موجود در محیط کاهش می یابد. این در حالی است که با کاهش تاثیر نور فرعی، میزان کنتراست افزایش می یابد.
به منظور تاثیر چشمگیر در عکاسی از نور کناره (Side Lighting) نیز می توان استفاده کرد. نور کناره به دلیل ایجاد سطح بالایی از کنتراست، تاثیر منحصربه فرد و چشمگیری روی شرایط عکاسی خواهد گذاشت. یک قسمت سوژه باید بیشترین نور را داشته و قسمت دیگر باید هر چه بیشتر به تاریکی متمایل باشد. نورپردازی به این شکل عمق بیشتری به سوژه موردنظر خواهد بخشید.
تابش نور از پشت (Backlighting) روش دیگری است که در نورپردازی استفاده می شود و روشن ترین منبع نوری به شمار می رود. در این روش، منبع تابش نور از قسمت پشت سوژه تابیده و برای ایجاد سایه استفاده می شود. تابش نور از پشت می تواند یک عکس زیبا ارایه دهد یا اینکه با عملکرد معکوس، یک عکس زیبا را به طور کامل خراب کند. با کمک این تکنیک است که تصویری تیره از درخت نخل را روبه روی غروب خورشید می توان ثبت و آن را به عکسی زیبا تبدیل کرد.
اگر به جای درخت نخل از یک انسان که در مقابل غروب خورشید ایستاده استفاده شود نتیجه همانی خواهد بود که برای درخت نخل ایجاد شده است به این معنی که سوژه به طور کامل تیره خواهد شد. به این ترتیب دو عکس که با یک تکنیک نورپردازی گرفته شده است به طور قابل ملاحظه ای تفاوت خواهند داشت. در زمان Backlighting برای روشن تر کردن قسمت جلو سوژه و برجسته کردن برخی فضاها یا اشیا، عکاس می تواند از فلاش اجباری (fill in flash) استفاده کند. فلاش اجباری همان فلاش دوربین است که شدت نور آن قابل کنترل نیست و برای تابش مستقیم نور استفاده می شود.
● عکاسی در خارج از محیط بسته
اولین تکنیک نورپردازی در خارج از محیط بسته، کارکردن اطراف خورشید است. به این معنی که در هنگام عکاسی، سوژه مورد نظر نباید در مقابل نور خورشید قرار گرفته باشد بلکه وضعیت مکانی عکاس و دوربین باید به گونه ای باشد که خورشید در پشت سر عکاس قرار گیرد. وجود خورشید در پشت سر عکاس موجب می شود که نقش نور اصلی را در عکاسی بازی کند. اگر شرایط محیط به نحوی باشد که نتوان به این شکل عمل کرد در نتیجه بهتر است به منظور جلوگیری از ایجاد سایه از فلاش اجباری استفاده شود.
به افراد مبتدی و تازه کار توصیه می شود که در وسط روز در خارج از محیط بسته به هیچ وجه عکس نگیرند. وسط روز درست زمانی است که خورشید در بالاترین نقطه قرار می گیرد و این امر موجب تولید سایه ای شدید روی سوژه خواهد شد. در شرایطی که مجبور به عکس گرفتن در این زمان هستید، توصیه می شود برای تاباندن نور روی سوژه از منعکس کننده یا برای کم کردن شدت نور از یک چتر استفاده کنید. در روزهای آفتابی به نور پشت، نیازی نیست و به منظور ایجاد نور فرعی در محیط از یک منعکس کننده استفاده می شود.
در روزهای ابری روشن یک نور تلطیف شده بدون سایه وجود خواهد داشت، این شرایط بهترین شرایط برای گرفتن عکس خواهد بود و عکس زیبایی را ارایه خواهد داد. یک ساعت بعد از طلوع آفتاب و یک ساعت قبل از غروب آفتاب در نظر عکاسان حرفه ای به “ساعت طلایی” مشهور است. غروب و طلوع خورشید هر کدام به نوعی متفاوت، نور طبیعی را به عکس می تابانند. عکاسی در این دو زمان به عکاس اطمینان می دهد که نور مناسب به سوژه تابیده شده است و نگرانی در خصوص نتیجه نهایی وجود نخواهد داشت.
در این دو زمان به دلیل طول موج های بلند خورشید که لطیف و گرم هستند پوست افراد، روشن تر و زیباتر به نظر می رسد بنابراین جلوه ای زیبا در عکاسی خواهند داشت. برای بهتر شدن عکس تنها باید به این نکته توجه داشت که سوژه در مقابل نور خورشید قرار نگرفته باشد.
در عکاسی همیشه باید به نکاتی که در خصوص کنتراست وجود دارد توجه داشت و در شرایط مختلف آن را در نظر گرفت. در برخی شرایط این امکان وجود دارد که نور مناسب برای سوژه یا محیط وجود نداشته باشد، در چنین شرایطی برای جبران چنین نقصی بهتر است که از سه پایه و شاتر با سرعت پایین استفاده شود. سه پایه باعث ثابت ماندن دوربین و مانع تار شدن تصویرها می شود. اگرچه سرعت پایین شاتر تا حدودی کمبود نور محیط را جبران می کند و عکس باکیفیتی را ارایه می دهد اما برای شرایط کاملا تاریک به طور حتم کارایی نخواهد داشت. به منظور بهتر شدن کیفیت عکس می توان از مود سایه که در برخی دوربین ها وجود دارد برای ایجاد یک عکس هنری و با کیفیت استفاده کرد.
